Dit jaar bestaat de Hortus botanicus Leiden 425 jaar. Voor de Stichting Beelden in Leiden was dat aanleiding om ons een speciaal cadeau te geven: als jaarthema van Beelden in Leiden is gekozen voor ‘Botanica’.
Op de Hooglandse Kerkgracht kunt u zien hoe de kunstenaars door dit thema geïnspireerd zijn. Daar bleef het niet bij. De Hortus zelf werd als satellietlocatie bij de tentoonstelling betrokken. Direct na de entree van de tuin worden bezoekers verrast door een groot, kleurig werk van Linda Nieuwstad. Toepasselijker kan haast niet: Nieuwstad laat zich inspireren door historische bloemstillevens. Langs de Witte Singel passeert de wandelaar vervolgens een aantal kleine werken, speciaal voor deze gelegenheid gemaakt door jonge beeldhouwers.
De hortuswandeling eindigt bepaald spectaculair: bij een zeven meter hoge paal, waarop nog een groot bloemenkunstwerk van Linda Nieuwstad te zien is. De Hortus is er bijzonder gelukkig mee dat we in dit jubileumjaar een podium mogen zijn voor deze kunstwerken, die hier zo mooi passen. We hopen dat heel veel mensen zullen genieten van ‘Botanica’ op de Hooglandse Kerkgracht én in de Hortus. En wie eenmaal heeft ontdekt hoe mooi onze universitaire tuin in het hart van Leiden is, zal zeker regelmatig terugkeren!
Paul Keßler,
prefect Hortus botanicus Leiden
Het thema van Beelden in Leiden in 2015 is ‘Botanica’. De aanleiding hiervoor is gelegen in het feit dat in 2015 de befaamde Hortus Botanicus van de Rijksuniversiteit Leiden 425 jaar bestaat. Aansluiting bij een actuele gebeurtenis, in dit geval een jubileum, past in het streven van de Stichting Beelden in Leiden om jonge beeldhouwers die voor de tentoonstelling worden uitgenodigd een concrete opdracht te geven. Een van de belangrijkste doelstellingen van de Stichting is namelijk om beginnende kunstenaars zo goed mogelijk te ondersteunen bij de uitoefening van hun beroepspraktijk.
Het ontwerpen en maken van een sculptuur voor een jubileum is een realistisch voorbeeld van een praktijkopdracht en geeft de deelnemers aan Beelden in Leiden 2015 zodoende de mogelijkheid gerichte ervaring op te doen. De kunstenaars moeten daarbij aan een aantal praktische en inhoudelijke eisen voldoen. Praktische eisen zijn een hoogte en breedte van maximaal 4 meter en voldoende stevigheid voor plaatsing in de openbare ruimte. Inhoudelijk moet het werk op een voor het publiek toegankelijke en prikkelende wijze refereren aan (het jubileum van) de Hortus Botanicus. De vormenrijkdom van de plantenwereld laat zich gemakkelijk spiegelen aan de vormenrijkdom van de beeldhouwkunst, maar de kunstenaars wordt op dat vlak niets verplicht gesteld en zij krijgen alle ruimte om de opdracht naar eigen artistieke inzichten in te vullen.
Bijkomende redenen om te kiezen voor ‘Botanica’ als thema zijn enerzijds de grote bekend- heid van de Hortus Botanicus en anderzijds, daarbij nauw aansluitend, de potentiële groei van het publieksbereik van Beelden in Leiden. Het thema is exemplarisch als cross-over naar een publiek – zowel studenten als liefhebbers van tuinen en planten – dat niet nood- zakelijkerwijs gewend is om naar beeldhouwkunst te kijken. De directie van de Hortus Botanicus heeft zich bereid verklaard om tijdens Beelden in Leiden 2015 beeldhouwwerken van deelnemers te exposeren in de tuinen en/of kassen bij het universiteitsgebouw. Daardoor is de link tussen Beelden in Leiden 2015 en de Hortus Botanicus er niet alleen in naam, maar ook in werkelijkheid. Bezoekers van de beeldententoonstelling op de Hooglandse Kerkgracht worden gestimuleerd om de Hortus Botanicus te gaan bezoeken en vice versa.
Een vergelijkbare link doet zich voor bij de aanwijzing van de BiL-master 2015. Net als in 2014, toen betonkunstenaar Ruud Kuijer als master meedeed aan Beelden in Leiden, is er voor 2015 een al wat oudere kunstenaar gevraagd om de deelnemers te inspireren en waar nodig met raad en daad bij te staan. Deze keer is dat Linda Nieuwstad, die in 2012 zelf deelnemer was aan de eerste editie van Beelden in Leiden en inmiddels landelijk bekendheid geniet met haar op bloemen en planten gebaseerde sculpturen. De keuze voor Nieuwstad is des te toepasselijker aangezien zij zich laat inspireren door geschilderde bloemstillevens uit de 17de en 18de eeuw, die zonder de voorbeelden uit de collectie van de Hortus Botanicus ondenkbaar zouden zijn. Zonder Hortus was de kunst van Nieuwstad er niet geweest of had deze er op zijn minst heel anders uitgezien.
De rol van Nieuwstad bij Beelden in Leiden 2015 bestaat uit het geven van een masterclass waarin zij haar jongere collega’s vertelt over haar beroepspraktijk. Aan de hand van een recentelijk door haar uitgevoerde opdracht legt ze uit wat een dergelijke opdracht met zich meebrengt en wat er voor nodig is deze tot een goed einde te brengen. De exposanten brengen een bezoek aan het atelier van Nieuwstad en krijgen de gelegenheid tot het stellen van vragen. Ook in aanloop naar de tentoonstelling blijft zij als levende vraagbaak beschik- baar voor de exposanten. Met de aanstelling van Nieuwstad als BiL-master laat de Stichting Beelden in Leiden opnieuw zien dat zij ‘haar’ kunstenaars ook na deelname aan een expositie blijft volgen en ondersteunen.
Overigens is het op geen enkele wijze de bedoeling dat haar kunst de jongeren tot voorbeeld dient. Bij de selectie is evenmin gekeken naar een eventuele verwantschap tussen meester en leerlingen en ook niet naar raakvlakken of affiniteit met de plantenwereld. Artistieke kwaliteit en de bereidheid een kunstwerk te maken voor de openbare ruimte, binnen de gestelde opdracht, zijn naast het feit dat alle deelnemers kortgeleden zijn afgestudeerd aan een kunstopleiding in Nederland de enige criteria geweest bij de selectie.
De kunstenaars bij/in het:
16 mei 2024
16 uur opening She Said - Editie 2024 - Lutherse Kerk
21 juni 2024
Midzomernacht op Rhijnhof met muziek en nieuw werk te zien van Beelden in Leiden-kunstenaars Yair Callender en Rein Verhoef. Te zien t/m 22 september
Altijd te bezoeken op Rhijnhof is werk van Lisa Šebestíková en Lungiswa Gqunta.
4 augustus 2024
finissage BiL2024
She Said