Damian Kapojos

“Voor Beelden In Leiden wil ik een beeld maken van een schip waarop klassieke figuren vervoerd worden. Het schip komt uit in een schenkkan. Ik laat het beeld ondersteunen door een antieke, levensgrote poot (onderstel) van metaal.” De jury kende in 2018 de Frans de Witprijs toe aan Damian Kapojos.

Met zijn narratieve beelden creëert Damian Kapojos een eigen fictieve wereld waarin oosterse en westerse invloeden versmelten. In zijn beelden zoekt Kapojos de perfecte balans tussen abstractie en figuratie, waarbij rouwe expressie en verfijning samenkomen. Zijn bewondering voor de Indonesische vechtsport en dans, die hij ook zelf beoefent, is terug te zien in de houding van de figuren. Ze zijn onderdeel van een mythologisch strijdtoneel of verbeelden fragmenten uit de bijbel, vaak als metaforen voor zijn persoonlijke worstelingen en vraagstukken. Soms zijn de beelden rechtstreeks te herleiden naar zijn Indonesische achtergrond, zoals het beeld dat hij maakte van een solistische Wajang strijder. In weer andere beelden zijn de verhaallijnen complexer. “Mijn beelden komen intuïtief tot stand. Het zijn net losse puzzelstukken, fragmenten van meerdere verhalen die ik opnieuw wil beleven, aanraken en herscheppen. Het is allemaal intuïtief, maar de acterende figuren heb ik bewust in een bepaalde positie gebracht.”

Het maakproces is voor Kapojos net als in de vechtsport een strijd op leven en dood waarbij hij zich overlevert aan de klei en andere materialen waarmee hij werkt. Hij boetseert,  kneedt, verwond en liefkoost het materiaal net zo lang tot het beeld de juiste vorm heeft en de betekenis zich onthuld. “Ik zoek het contrast op tussen iets zwaars en luchtigs en ga dat vervolgens in betekenis en vorm ‘samenweven’. Het mag heftig zijn maar niet agressief. Ik ben vervolgens heel erg gefocust op de richtingen, vlakken, volumes en lijnen van de vormen die ik maak en die elkaar op de juiste manier moeten afwisselen, kruisen, doorboren, afbreken en benadrukken."

Hij heeft affiniteit met de ambachtelijk vervaardigde producten uit de klassieke oudheid. “Ik houd ervan dat je ziet dat het werk met de hand is gemaakt. In zekere zin ervaar ik dan de warmte en aanwezigheid van de maker, ook al is het object honderden jaren oud. Die persoonlijke ontmoeting in kunstwerken is voor mij steeds belangrijker.” Aanvankelijk vreesde hij dat werken met keramiek te decoratief en te afstandelijk zou worden. Een bepaalde spontaniteit moet wel zichtbaar zijn. “Maar keramiek vereist geduld, het is een langzaam proces waardoor ik gedwongen word om vertraagd te kijken, terwijl mijn expressie en emoties juist heel spontaan en direct zijn. Onderweg doe ik nu juist in dat vertraagde nieuwe ontdekkingen.” Zijn beelden moeten ook een sensuele uitstraling hebben. Hij wil dat ze visueel aantrekkelijk zijn, dat je ze wilt aanraken. Met textiel -geweven met oriëntaalse prints- dat hij strak over zijn beelden spant, verscherpt hij de contouren en benadrukt hij de sensualiteit. Hij overweegt momenteel een manier te vinden om zijn beelden als onderdeel van een performance met gevechten en dansen te presenteren waarin alle verhaallijnen samenkomen.