Lungiswa Gqunta

Lungiswa Gqunta (1990, Port Elizabeth, ZA - woont en werkt in Kaapstad en Amsterdam) creëert sterk zintuiglijke, ruimtelijke ervaringen om de sociale ongelijkheden en vormen van onderdrukking en geweld in Zuid-Afrika te benoemen, een erfenis van zowel patriarchale overheersing als kolonialisme. Gqunta's werk confronteert de kijker met een reeks ongemakkelijke tegenstellingen: tussen mannelijk en vrouwelijk, de machthebbers en de onderdrukten, rijk en arm. Ze fileert met haar werk feilloos geïdealiseerde ideeën van de huiselijke ruimte, geprivilegieerde ruimtes en politieke apathie.

Ondanks haar conceptuele benadering gebruikt ze in haar werk vaak herkenbare materialen: gebroken glas, lege bierflessen, benzine, gescheurde lakens, versleten houten bedframes, prikkeldraad en hier, in Leiden, verroest staal. De kunstenaar gebruikt deze emotioneel geladen materialen met groot effect, waarbij tegelijkertijd de potentiële dreiging van geweld en de nasleep ervan aanwezig zijn in haar werk. Vaak maakt een zekere spanning onderdeel uit van het werk, wanneer de toeschouwer zich realiseert hoe bepaalde materialen op een ander manier kunnen worden gebruikt. Sommige van haar werken bevatten materialen die als wapen of explosief kunnen worden ingezet. Dat is hier in Leiden niet het geval, maar de kunstenaar is er wederom in geslaagd om een gelaagdheid aan te brengen in haar materiaalkeuze. Voor Sferen realiseerde Gqunta A dream whispered to the rivers (2021), een nieuw werk van staal dat door de tijd heen verroest en hierdoor een haast landschappelijk patroon ontwikkelt. Haar installatie verwijst zowel naar een rivierbedding als een bed, beide plekken van rust of trauma. De natuur is niet alleen om van te genieten, maar levert ook gevaren op voor de lokale bevolking. “Thuis” is niet alleen een plek voor geborgenheid, maar ook van strijd.

Lungiswa Gqunta studeerde af in 2017 aan de Michaelis School of Fine Art in Kaapstad en is in 2018 geselecteerd voor een residentie van de Rijksakademie van Beeldende Kunsten, Amsterdam.