Pallas Athene
Twee grote stukken klassieke barokornamenten liggen op de grond van de ‘beeldentuin’, projectruimte voor ruimtelijke installaties; wezensvreemd liggen ze op de vloer onder de koele, hoog oprijzende overkapping. Verder geen sporen van geweld of afbraak, nee, de zijden zijn keurig recht ‘afgesneden’. Deze brokstukken zijn dus zorgvuldig bewaard gebleven, gered van de complete destructie en onwillekeurig gaan je gedachten naar de recente Beeldenstorm, gevolg van de vernietigingsdrang van de aanhangers van IS in Syrië. Maar nee, de ornamenten zijn niet afkomstig uit het Midden-Oosten.
De rozetten, gebed in een reliëf van klassiek versierde, rond oplopende vierkanten, verwijzen naar 18de/19de eeuwse stucwerken barokplafonds. Deze waren ooit ontleend aan de tongewelven van laat Romeinse tempels en paleizen.
Hét iconisch voorbeeld is de basilica van Maxentius (308-312) in Rome. Via Italiaanse Renaissance-architecten als Palladio (1508 -1580) kwam allengs het classicisme in heel Europa in zwang. Om hier aan de vraag naar dergelijk stucwerk te voldoen kwamen dan ook Italiaanse stucwerkspecialisten naar Nederland.
Bij nadere beschouwing blijken deze fragmenten rubberen afgietsels en wel van het in Empirestijl versierde, witte tongewelf in een van 19de-eeuwse zalen van paleis Soestdijk. Hier maakte Nynke Koster in 2016 een installatie met de twee kopieën van plafondfragmenten: symmetrisch en ook nog elkaars spiegelbeeld. Een schier eindeloze reproductiereeks... De titel Pallas Athena verwijst naar Palladio, wiens bijnaam weer verwijst naar deze Griekse godin van de wijsheid. Nynke Koster wil het verleden aanraakbaar maken, letterlijk mee kunnen nemen.
De Empire plafondfragmenten – de stijl Empire werd mode met keizer Napoleon - zijn op het oog waarheidsgetrouw van vorm en kleur, alleen het materiaal blijkt onverwacht zacht en buigbaar. Door deze plafonddelen van de deftige Stuczaal op de grond te leggen kon je ter plekke het origineel beter zien, ook omdat je er op mag zitten of liggen. Het deftige plafond is een voor ieder toegankelijk lig- of zitobject geworden! Haar installatie zal hier in de cleane ziekenhuisruimte, onze hedendaagse tempel, wel opvallen. Juist het contrast tussen de bouwstijlen doet je het tijdsverschil ervaren en laat je realiseren wat er in die tussenliggende eeuwen is veranderd. Of juist is doorgegeven.
